NFT Dilemması: Batış Mı, Çıkış Mı?

Yakınlarda yapılan bir araştırma, mevcut NFT projelerinin %95'inin “değersiz” olarak tanımlandığı ortaya koydu. Fakat küresel markaların NFT'ye biçtiği değer, sadakat programlarının ve ilgili pek çok konunun geleceğinde NFT'lerin olabileceğine işaret ediyor. NFT'nin vaat ettiği değer varlığını koruyor. Blokzinciri ve Web3 gibi yeni ekosistemlerde kavramların gerçek vaadi, bu kavramlar moda sözcük vasıflarını yitirdiğinde ortaya çıkıyor.

Kaspersky, bireylerin blok zinciri aracılığıyla tokenize edilen dijital varlıklar hakkında ne düşündüğünü anlamak için bir araştırma yaptı. Ankete Türkiye'den katılanların yüzde 70'i Non-Fungible Token (NFT) kavramı hakkında bilgi sahibi olduğunu söyledi. 

NFT'leri duyanların üçte biri bu teknolojinin dijital alanda spekülasyon yapmak için kullanıldığını düşünürken, yüzde 17'si NFT'nin insanları çevrimiçi ortamda dolandırmak için kullanılan bir teknoloji olduğu görüşünü paylaşıyor. Bununla birlikte katılımcıların yüzde 74'ü NFT'nin dijital varlıkların ticareti için yeni ve geleceğe dönük bir yol sunabileceğini düşünüyor, yüzde 65'i dijital varlıkların benzersizlik sağlayabileceğine ve fikri mülkiyete atıfta bulunabileceğine inanıyor. NFT'nin geleceği söz konusu olduğunda katılımcıların yüzde 70'i bunun daha önemli hale geleceğini ve yaygın olarak uygulanacağını düşünürken, %27'si bunun bir aldatmaca veya balon olduğu görüşünde. 

Kaspersky Teknik Uzmanlık Başkanı Emad Haffar, şunları söylüyor: “NFT'ler günümüzün gözde konuları arasında, ancak insanlar NFT piyasasında dolandırıcılık girişimleriyle karşı karşıya kalabilir. Kullanıcılardan bu konuyla ilgili herhangi bir haber veya spekülasyon söz konusu olduğunda dikkatli olmalarını istiyoruz. Yeni bir teknoloji veya trend ortaya çıktığında konu mümkün olduğunca fazla bilgi edinmek, finansal olanlar da dahil olmak üzere tüm riskleri analiz etmek ve böyle sıcak konuların siber suçlular için her zaman özel bir çekiciliğe sahip olduğunu akıldan çıkarmamak çok önemli.” NFT sahipleri, diğer İnternet kullanıcıları gibi kimlik avı, kötü amaçlı yazılım saldırıları ve çevrimiçi dolandırıcılık gibi farklı siber tehditlerle karşılaşabiliyor. Kaspersky, NFT dolandırıcılığının kurbanı olmamak için şunları öneriyor: Güçlü bir parola ve iki faktörlü kimlik doğrulama kullanın. Kaspersky Total Security gibi güvenilir bir güvenlik çözümü eşliğinde sistemlerinizi koruma altına alarak temel siber güvenlik kurallarına uyun. Kripto paranızı borsalarda saklamak uygun görünse de soğuk bir cüzdanda, yani anahtarların ve varlıkların çevrimdışı olarak saklandığı bir donanım cihazında saklamak daha güvenlidir. NFT'lere önemli miktarlarda yatırım yapmadan önce, her şeyin olması gerektiği gibi çalıştığından emin olmak için önce küçük bir miktar parayla ilk işleminizi gerçekleştirin. Yabancıların cüzdanınıza gönderdiği DM'ler veya garip NFT'ler gibi spam mesajlarını dikkate almayın. Bunlara kötü niyetli sözleşmeler eklenmiş olabilir. NFT satın almadan önce hem bilgilerinizi hem de kripto paranızı nasıl güvende tutacağınızı araştırın. Piyasayı ve ilgili riskleri anlamak için çevrimiçi kılavuzlara, incelemelere ve referanslara başvurun.

Metaverse'te Girişimcilik Şubesi

İş Bankası, Girişimcilik Şubesi ve Nays Alanı'nı yerli GoArt Metaverse Platformu'nda kullanıcılarla buluşturuyor. Bankacılık ve finans odağındaki Metaverse kurgularını, müşterilerle etkileşim kurmayı sağlayacak düzeye taşıyan Banka, GoArt Metaverse Platformu'nda kullanıcılarla buluşturduğu Girişimcilik Şubesi ve Nays Alanı'nı, yüz yüze iletişim atmosferini yakınsayan ölçekte hissettirecek şekilde tasarladı. 

Kullanıcılar, Girişimcilik Şubesi'nin teknoloji odaklı, inovatif ve katma değer yaratan startuplara özel bankacılık ürün ve hizmet ayrıcalıklarını Metaverse ortamında tanıyıp, Girişimcilik Şubesi'nin gerçek temsilcilerinin avatarlarıyla haftanın belirli gün ve saatlerinde canlı görüşme yapabiliyor. Girişimcilik Şubesi'nin yanında konumlandırılan Nays Alanı'nda ise yeni nesil eğlenceli ve kazandıran finans uygulaması Nays'ın avantaj ve fırsatları tanıtılıyor. Kullanıcılar, Nays'ın özelliklerini ve sunduğu fırsatları keşfederken, platformun “play to earn” ve “move to earn” kurgularıyla indirim kodları içeren NFT kazanma şansı yakalıyor.

“Play to earn” ile Nays Alanı'nda tanımlanan görevleri tamamlayan kullanıcılar, Pazarama indirim kodunu içeren NFT kazanıyor. Projenin ilk iş birlikleri arasında olan Burger King ise lezzet severlere NFT kazandırıyor. İlk kez İş Bankası ile hayata geçirilen “move to earn” kurgusuyla, artırılmış gerçeklik (AR) teknolojisi sayesinde 700'den fazla Burger King lokasyonunda tanımlanan token'ları toplayabiliyor ve indirimli menü avantajını sunan NFT elde ediyor. Banka, Nisan 2022'de “Tablolarla Boğaziçi'nde Bir Gezinti” NFT sergisini, blokzincir altyapısını kullanan ve merkeziyetsiz bir yapıda kurulan Decentraland platformunda sunmuştu. Sergide kullanılan artırılmış gerçeklik uygulamaları ile dijital ortamda sergilenen NFT eserlerin fiziki ve dijital deneyimle birleştirilmesi sağlanmıştı.

Web3, NFT'ye Küresel Farkındalık Artıyor 

YouGov ve blokzinciri yazılım teknolojisi şirketi Consensys tarafından yapılan yeni bir küresel araştırma Web3, NFT, kripto gibi blokzinciri tabanlı kavramlara yönelik küresel farkındalığın yüksek olduğunu gösteriyor. 

Bitcoin'in geliştirildiği 2008'den bu yana, 15 yıllık süreçte dijital ve internet terminolojisine pek çok yeni kavram eklendi. Araştırma şirketi YouGov ve blokzinciri yazılım teknolojisi şirketi Consensys, bu kavramlara ilişkin küresel farkındalığı ölçmek için bir araştırmaya imza attı. Aralarında ABD, Brezilya, Arjantin, Fransa, Birleşik Krallık, Vietnam, Hindistan ve Nijerya'nın da yer aldığı 15 ülkede yürütülen araştırmada, farklı demografilerden katılımcılara, Web3, kripto, NFT gibi kavramlara ne kadar aşina oldukları soruldu. Rapora göre 10 kişiden 9'u (%92) “kripto” kavramını daha önce duyduklarını söyledi. Konuyla ilgili değerlendirmelerini paylaşan Gate.io Türkiye Araştırma Müdürü Sevcan Dedeoğlu, “Yılın son çeyreğine girildiğinde, arka arkaya kripto benimsemesi, kripto farkındalığı konulu araştırmalar yayımlanıyor. Bu araştırmalar kripto ve ilişkili teknolojilere yönelik küresel farkındalığı anlamak açısından önem arz ediyor” dedi. Raporda, blokzinciri temelinde çalışan ve internetin yeni formunu tanımlayan Web3 ve bu kavram etrafında gelişen NFT ve metaverse kavramlarına ilişkin farkındalık da araştırıldı. 15 ülkede, farklı yaş gruplarına yöneltilen sorular, katılımcıların %36'sının metaverse'e, %34'ünün NFT'ye, %24'ünün ise Web3'e aşina olduğunu ortaya koydu. Bir başka deyişle yeni bir internet deneyimini beraberinde getirmesi, sosyal ve ticari ilişkileri değiştirmesi beklenen Web3'ten yalnızca 4 kişiden birinin haberi olduğu tespit edildi.  

NFT Tabanlı Sadakat Programları 

Bir başka araştırmada mevcut NFT projelerinin %95'inin “değersiz” olarak tanımlandığını hatırlatan Sevcan Dedeoğlu, değerlendirmelerini şu ifadelerle sonlandırdı: “Manşetlerde çok yer bulan bu haber, bir anlamda yanıltıcı. NFT ile ilgili küresel farkındalığın %34 olduğunu görüyoruz. NFT'lere yönelik yatırım trendi zayıflasa ve NFT değerleri düşse de, NFT'nin vaat ettiği değer varlığını koruyor. Blokzinciri ve Web3 gibi yeni ekosistemlerde kavramların gerçek vaadi, bu kavramlar moda sözcük vasıflarını yitirdiğinde ortaya çıkıyor.” “Örneğin NFT'ler, dijital sahipliğin en güçlü araçlarından biri olarak dikkat çekiyor. Geçtiğimiz dönemde dünyaca ünlü bir kahve zinciri, yeni sadakat programını NFT'ler üzerine kurduğunu açıkladı. Önde gelen havayolu şirketlerinden biri NFT tabanlı sadakat programını duyurdu. Küresel markaların NFT'ye biçtiği bu değer, sadakat programlarının ve ilgili pek çok konunun geleceğinde NFT'lerin olabileceğine işaret ediyor. Küreselde onuncu, Türkiye'de birinci yılını kutlayan Gate.io olarak, tüm bu kavramların ve gelecek senaryolarının kamuoyuna aktarılması için çalışmayı sürdürüyoruz.”

Teknoloji Gelişiyor, İşlevsellik Artıyor…

Web 3.0 ile gelen blokzincir teknoloji üzerinde NFT protokolleri gün ve gün gelişiyor. Dijital varlıkların zirve yaptığı dönemde ‘cartoon tabanlı' NFT koleksiyonların popülerliği sonrası, gelişen teknoloji ile birlikte NFT sektöründe ikinci dalga tasarım odağından ‘işlevselliğe ve faydaya' dönüyor. 

Utility Dijital Varlık Ve NFT Koleksiyonlarının Yükselişi Başlıyor!

Dijital varlıkların zirve yaptığı dönemde başlayan NFT koleksiyonlarının, sadece bir tasarım ögesi olarak satışı kullanıcı bazında ilk popülerliğini kaybetmiş gibi görmekle birlikte web 3.0 üzerinde kullanıcılara gerçek hayatla ilişkilendirilmiş fayda sağlayan NFT koleksiyonlarına olan talep trend haline gelmek üzere. Bu trend, markalar bazında da karşılık bulmuş olacak ki hızlı tüketim ürünlerinde, lüks tüketim ürünlerine kadar birçok marka utility NFT koleksiyonlarını birer birer hayata geçirirken, markalar yaşça daha küçük web 3.0 kullanıcısını yeni ve sürdürülebilir NFT koleksiyonları ile birlikte yakalama ve bu kitleyi bir sadakat programına dönüştürme derdine düştü bile. Net olan şu ki, fayda sağlayan dijital varlıkların ve NFT koleksiyonlarının yükselişi çok yakın. 
 

*Dijital Network Alkaş (“DNA”), blog yazarı tarafından DNA'da paylaşılan içeriklerin doğruluğundan, geçerliliğinden, güncelliğinden ve telif hakları konusundaki iddialardan sorumlu değildir. Tüm hukuki ve cezai sorumluluk blog yazarına aittir.